ترکیب جو
جو زمین مخلوطی گازی در اطراف کره ی زمین است که تا ارتفاع هزاران کیلومتر اطراف آن پراکنده شده است. این مخلوط دارای ترکیب نسبتاً پایدار و ثابتی است که در نزدیکی سطح زمین و محل زندگی ما انسان ها، تغییرات اجزای آن در حالت طبیعی بسیار کم و در حد چند هزارم درصد می باشد. تنها استثنای مربوط به این امر، بخار آب است که دامنه تغییرات آن از تقریباً صفر تا چهار درصد حجمی هوا می رسد. جدول شماره(۱) ترکیب عناصر اصلی هوای خشک در سطح دریا را نشان می دهد. نیتروژن و اکسیژن به تنهایی بیش از ۹۹% حجم هوا را به خود اختصاص داده اند. گاز بسیار مهم و حیاتی دی اکسید کربن که کاهش یا افزایش آن، حیات در کره ی زمین را تهدید می کند، تنها حدود ۰٫۰۳% از حجم هوا را تشکیل می دهد. گازهای دیگری نیز به مقدار اندک و متغیری در جو وجود دارند که هیدروکربن های مختلف، ازن، منواکسیدکربن، اکسیدهای نیتروژن، هیدروژن، آمونیاک، پراکسید هیدروژن، هالوژن ها، رادون، دی اکسیدگوگرد، سولفید هیدروژن، سولفیدهای آلی و مرکاپتان ها از آن جمله اند. جدول شماره (۲) نیز مقایسه ترکیب هوای پاک و آلوده را نشان می دهد.
جدول شماره(۱) : ترکیب طبیعی جو زمین بر فراز اقیانوس و نزدیکی قطب جنوب
نام ترکیب | درصد حجمی | غلظت(ppm) |
نیتروژن | ۷۸٫۰۴ | ۷۸۰۴۰۰ |
اکسیژن | ۲۰٫۹۴۶ | ۲۰۹۴۶۰ |
آرگون | ۰٫۹۳۴ | ۹۳۴۰ |
دی اکسید کربن | ۰٫۰۳۲۱ | ۳۲۱ |
نئون | ۰٫۰۰۱۸۲ | ۱۸ |
هلیم | ۰٫۰۰۰۵۲ | ۵٫۲ |
متان | ۰٫۰۰۰۱۲۵ | ۱٫۲ |
کریپتون | ۰٫۰۰۰۱۱ | ۱٫۱ |
منو اکسید ازت | ۰٫۰۰۰۰۲۵ | ۰٫۲ |
هیدروژن | ۰٫۰۰۰۰۵ | ۰٫۵ |
منواکسید کربن | ۰٫۰۰۰۰۱ | ۰٫۱ |
گزنون | ۰٫۰۰۰۰۰۸۷ | ۰٫۰۸ |
دی اکسید ازت | ۰٫۰۰۰۰۰۰۱ | ۰٫۰۰۱ |
دی اکسید گوگرد | ۰٫۰۰۰۰۰۰۰۲ | ۰٫۰۰۰۲ |
جدول شماره (۲) : مقایسه ترکیب هوای پاک و آلوده
آلاینده | هوای پاک (ppm) | هوای آلوده (ppm) |
دی اکسید گوگرد | ۰٫۰۱– ۰٫۰۰۱ | ۰٫۲-۲ |
دیاکسید کربن | ۳۱۰-۳۳۰ | ۳۵۰-۷۰۰ |
منواکسید گربن | ۱ > | ۵-۲۰۰ |
اکسیدهای نیتروژن | ۰٫۰۱– ۰٫۰۰۱ | ۰٫۰۱-۰٫۵ |
هیدروکربن ها | ۱ > | ۱-۲۰ |
ذرات معلق (µg/m۳) | ۱۰-۲۰ | ۷۰-۷۰۰ |